Amellere Niyet Etmenin Adabı
Mecma’u’l-Âdâb Sohbetleri – Bütün Amellere Niyet Etmenin Âdâbı
Arş. Gör. Numan ERTİK hocamızın sunumuyla gerçekleşen bu haftaki sohbetimizde Seyyid Hulusi Efendi'nin Mecma’u’l-Âdâb isimli eserinin “Bütün Amellere Niyet Etmenin Âdâbı” başlıklı kısım okundu. Müzakerede maddeler halinde özetle şu hususlara değinildi:
1. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: "Ameller ancak niyetlere göredir. Herkesin niyet ettiği ne ise, eline geçecek olan şey ancak odur. Artık her kim nail olacağı bir dünyâ (malı) veya nikâh edeceği bir kadından dolayı (Medine’ye) hicret etmiş ise, onun hicreti (Allah'ın ve Rasûlü'nün rızâsına değil), hicret etmiş olduğu şeyedir". Buhârî, Sahîh, 1.
2. Namaz, oruç, hac, zekât gibi farz ibadetleri işlemeden önce niyet etmek farzdır. İbadetler ancak böylelikle geçerlilik kazanmış olur.
3. Farz amellere sebep olucu abdest, gusül gibi şeylerde ise öncesinde niyet etmek farz değildir.
4. Ancak mümin gerek dünyaya ait işlerinde gerekse ahirete ait işlerinde farz ya da sünnet olsun Allah için mutlaka bir niyete/kasta/yönelme isteğine sahip olmalıdır.
5. Dünyada insanca ve İslâmca yaşamaya ait yeme, içme, eş-dost, akraba, arkadaş ziyaretleri vb. hususlarda da mutlaka Allah nasıl istiyorsa, Hz. Peygamber nasıl öğretmişse o şekilde niyetimizi tashih etmelidir.
6. Niyet, yönelme, kasıt yalnız Allah’ın hoşnutluğu olduğunda amellerde ihlas meydana gelirken, başka şeyleri gaye edinerek yapılan işler gösteriş, hesap, riyakarlık sayılacağından Allah tarafından değerli bulunmayacaktır.
7. Yapmacık tavırlar kalbi selim sahibi dürüst, kaliteli insanlar nazarında da değersiz bulunacak ve sahibine karşı sevgisizlik, ciddiye almama gibi kişiyi üzecek durumlara sebep olabilecektir.
8. Kişi ihlasla, Allah için bir şeye niyet edebilir de o şeyi gerçekleştiremese bile niyetinden dolayı ecir kazanacaktır. O yüzden niyet amelden hayırlıdır denilmiştir.
9. Hayırlı, bereketli, Allah’ın bizden istediği şeyleri yapmaya, düşünmeye, hissetmeye, söylemeye niyet etmeli; aksi hallere karşı içimizde doğacak isteklerden de Allah’a sığınmalıyız.
10. Her halükârda niyet sağlam bir bilgiyle de ilgili olduğundan Kur’ân-ı Kerîm ve Hadis-i şerifleri bol bol okuyarak Allah’ı nasıl razı edeceğimizin yolları öğrenilmeli ve aranmalıdır.
Gelecek haftanın konusu “Cuma Gününün Adabı” olacaktır. Çay ve tatlı ikramı da yaptığımız sohbetimize sizleri de bekleriz.